Nieuwe studie bevestigt duurzaamheid betonnen bruggen
Als duurzaamheid een belangrijk criterium is bij de materiaalkeuze voor bruggen, dan kan goed gekozen worden voor beton. Dat blijkt uit een LCA-studie die is uitgevoerd door onderzoeksbureau BECO. In de studie zijn een verkeersbrug en fietsbrug, uitgevoerd in vier verschillende materialen, met elkaar vergeleken. De resultaten spreken de uitkomsten van eerder onderzoek tegen, waarbij composiet juist als winnaar uit de bus kwam. Een eerder, in 2009 door BECO uitgevoerd onderzoek vormde de aanleiding voor het nieuwe onderzoek. De beton- en staalsector hadden ernstige bezwaren tegen de wijze waarop het onderzoek was uitgevoerd. ‘De studie die in 2009 is uitgevoerd was onjuist en onvolledig’ aldus Ton Pielkenrood, directeur van de BFBN, de brancheorganisatie voor de prefab betonindustrie. ‘De studie werd niet volgens internationale richtlijnen uitgevoerd en bovendien bleken de cijfers niet te kloppen.’
Figuur 1. Weergave van de MKI (Milieu Kosten Indicator) score van de verschillende verkeersbruggen uit de vergelijkende studie 2013
Het huidige onderzoek is tot stand gekomen door samenwerking tussen alle betrokken partijen en is gefinancierd door Agentschap-NL. Vertegenwoordigers vanuit de staal-, hout-, beton en composietindustrie zijn hiertoe om tafel gaan zitten. Eerst zijn richtlijnen opgesteld, waaraan de te toetsen ontwerpen moesten voldoen. De LCA (Levenscyclus analyse) is uitgevoerd aan de hand van ISO 14040 en ISO 14044. Het onderzoek is begeleid door een speciaal voor die taak benoemde commissie, met daarin onder andere vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat en het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE). Een onafhankelijke LCA deskundige heeft het eindrapport gecontroleerd.
In de nieuwe studie worden twee typen bruggen onder de loep genomen: een fietsbrug en een verkeersbrug. Aan beide bruggen zijn functionele eisen gesteld voor het ontwerp. Zo wordt er bij de fietsbrug uitgegaan van een vrije overspanning van veertien meter, die vijftig jaar mee moet gaan. De verkeersbrug is 24 meter lang en heeft een levensduur van honderd jaar. Uit de studie blijkt dat het materiaal hout het beste scoort voor de fietsbrug, er van uitgaande dat het hout aan het eind van de levensfase verbrand wordt. Beton en staal scoren vergelijkbaar. Beide materialen scoren gemiddeld twee keer beter dan composiet. Dit geldt zowel voor het ontwerp van de fietsbrug als het ontwerp voor de verkeersbrug. De resultaten spreken de uitkomsten van het onderzoek uit 2009 tegen, toen een glasvezelcomposietbrug als beste uit de bus kwam. Hout werd destijds overigens niet meegenomen.
Conclusie uit de vergelijkende studie 2013
“De milieu-impact uitgedrukt in MKI-score van de fietsbruggen verschilt sterk. De houten fietsbrug heeft een erg lage MKIscore. De MKI-scores van de betonnen fietsbrug is iets hoger dan die van de stalen fietsbrug en ongeveer de helft van de MKI score van de composiet brug. Het beeld van de verkeersbruggen is vergelijkbaar met de fietsbruggen: De MKI-score van de stalen en betonnen bruggen zijn vergelijkbaar en de MKI score van de composiet brug is ongeveer het dubbele van deze score.”